W piątek (13.09.2024) przedstawiciele klas 2a i 3a Zespołu Szkół Ogólnokształcących
w Strzegomiu pod opieką pani Agnieszki Rut wybrali się na obchody 21 Spotkania Religijno-Patriotycznego, przygotowanego przez uczniów Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Jaroszowie.
Podczas tego spotkania uczniowie mogli wysłuchać wykładu przygotowanego przez pana Marka Żubryda na temat byłego stalinowskiego obozu pracy w Rusku, a także bitwy pod Lenino (pan Roman Asynger). Na koniec uroczystości uczniowie wysłuchali przemówienia byłego więźnia obozu w Rusku pana majora Tadeusza Kazimierza Mroza, który wyjaśnił zebranym, jaką funkcję pełnił obóz w Rusku.
Należał on do systemu obozów pracy, zbudowanych w celu wykorzystania przeciwników politycznych jako darmowej siły roboczej. Więźniowie obozu pracowali w kamieniołomach
i w kopalniach lub - jak w Rusku - przy wydobyciu gliny. Pracę wykonywano w strasznych warunkach. Skazańcy takich obozów często byli nieletni. Obóz w Rusku ogrodzony był drutem kolczastym. Posiadał cztery wieże wartownicze. Nad więźniami bez przerwy czuwała straż. 15 listopada 1958 r. podjęto decyzję o zamknięciu obozu, a w 1959 roku obóz w Rusku został ostatecznie zlikwidowany i po roku władze więziennictwa uznały, że były obóz jest odpowiednią bazą na więzienie. W tym celu 5 lutego 1960 r. byłemu komandytowi OPW w Jaroszowie powierzono zadanie zorganizowania więzienia w Jaroszowie. Za oficjalną datę jego powstania uznaje się dzień 6 lutego 1960 r. Więzienie istniało 5 lat, do 1965 r. Wtedy to teren obozu przekazano Okręgowym Zakładom Centrali Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa we Wrocławiu. Decyzją nowego właściciela pomieszczenia rozwiązanego zakładu karnego przeznaczono do składowania materiału nasiennego.
Uroczystości, w których uczestniczyliśmy są bardzo ważne, by kolejne pokolenia poznawały historię tego miejsca.
Pamiętajmy, nie pozwólmy, by te okrutne wydarzenia zostały zapomniane.
Bartłomiej Cieślak